เมื่อสงครามกลายเป็นข่าวประจำวัน: เราชาชินเกินไปหรือไม่?

1. ภาวะ “ความเคยชินทางจิตใจ” (Emotional Desensitization)

เมื่อภาพความรุนแรงปรากฏซ้ำ ๆ ในสื่อ สมองจะเริ่มปรับตัวเพื่อป้องกันตัวเองจากความรู้สึกทุกข์ใจ มันคือกระบวนการที่เรียกว่า “การด้านชาโดยไม่รู้ตัว” หรือ emotional numbing

เราเห็นภาพเด็กในค่ายอพยพ เรารู้ว่าควรเศร้า แต่เรากลับเลื่อนผ่านอย่างรวดเร็ว

2. ความเร็วของข่าว ทำให้ความเจ็บปวด “มีอายุสั้น”

สื่อยุคใหม่ไม่หยุดอยู่กับเรื่องใดเรื่องหนึ่งนาน ทุกอย่างถูกกลืนไปกับคลื่นของข้อมูลที่ถาโถมเข้ามาทุกนาที วันนี้คนพูดถึงสงคราม พรุ่งนี้พูดถึงกีฬา มะรืนนี้ไปอยู่ในกระแสดารา

เหตุการณ์รุนแรงกลายเป็นเพียง “ข้อมูลอีกก้อน” ในทะเลข่าว

3. ระยะห่างทางภูมิศาสตร์ + อารมณ์ = ความรู้สึกไม่เกี่ยว

เราไม่เจ็บ เราไม่ได้หนีตาย เราแค่เห็นผ่านจอ สิ่งที่เกิดขึ้นที่ยูเครน, กาซา, ซีเรีย หรือซูดาน จึงดูเหมือน “เรื่องไกลตัว” แม้เราจะรู้ว่ามนุษย์ล้มตายเป็นพัน แต่สมองของเรากลับไม่ได้ตอบสนองเท่ากับตอนที่เห็นสัตว์เลี้ยงหายในกลุ่มเฟซบุ๊ก

4. เมื่อความทุกข์กลายเป็น “ฉากหลัง” ของชีวิตออนไลน์

ทุกวันนี้เราเห็นคนแชร์คลิปการสู้รบ พร้อมกับแคปชั่นติดตลก หรือบางคนใช้ภาพจากสงครามไปทำมีม หรือตัดต่อวิดีโอเพื่อความบันเทิง มันไม่ใช่ความไร้หัวใจโดยเจตนา แต่คือภาพสะท้อนว่า

ความรุนแรงกลายเป็น “สินค้าทางความสนใจ” ไปเสียแล้ว

5. เราควรทำอย่างไร ท่ามกลางความรู้สึกไร้อำนาจ?

หลายคนรู้สึกว่า “จะเศร้าไปทำไม ในเมื่อเราทำอะไรไม่ได้” ความรู้สึกนี้จริง แต่ไม่ควรทำให้เราหยุดรู้สึก เพราะเมื่อคนจำนวนมากหยุดสนใจ = ความรุนแรงจะดำรงอยู่ได้นานขึ้นในความเงียบ

สิ่งเล็ก ๆ ที่เราทำได้:

• อ่านและเข้าใจต้นตอของปัญหา
• ส่งเสียงสนับสนุนองค์กรมนุษยธรรม
• ตั้งคำถามต่อการใช้สื่อเพื่อกระตุ้นความเกลียดชัง
• สอนเด็กให้รู้ว่า “ความสงบไม่ใช่สิ่งธรรมดา แต่มันมีค่า”